Wszystko o pobieraniu krwi
Pobieranie krwi jest wielkim przeżyciem dla wielu z nas. Warto wiedzieć, jak się przygotować i czego spodziewać. Nawet twardzielowi zmiękną kolana na widok igły, ale to czasem reakcja na bycie na czczo by wynik badania krwi był jak najbardziej prawidłowy. Czasem pobierana jest krew z innych miejsc jak zgięcie łokcia a np. z grzbietu dłoni lub stopy.
Krew jest uniwersalnym łącznikiem pomiędzy wszystkimi komórkami organizmu. Dostarcza tlen, substancje odżywcze, hormony, enzymy do prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Chroni też organizm przed wniknięciem do organizmu chorobotwórczych mikroorganizmów. Dzięki właściwości krzepnięcia ratuje życie przed wykrwawieniem.
Wykonuje się dwa rodzaje badań morfologię i biochemiczne badanie
Badanie krwi dostarcza informacji o czynności układu krwionośnego oraz wielu innych narządów. Pomocne w ocenie stosowanej diety. Niektóre badania krwi (głównie morfologia krwi) należą do podstawowych badań dodatkowych wykonywanych przy ocenie zdrowia pacjenta.
Przy podejrzeniu lub rozpoznaniu zmian patologicznych, badanie krwi umożliwia w stosunkowo prosty sposób dokonanie oceny równowagi metabolicznej wewnątrzustrojowej, rodzaju i zaawansowania chorób narządowych i układowych, ostrych i przewlekłych zatruć, doboru w terapii farmakologicznej właściwych dawek leków.
Jak wygląda pobieranie krwi?
Pacjent musi zgłosić się na czczo (po posiłku podnosi się poziom leukocytów) do pobierania krwi, wypoczęty. Krew pobiera się w pozycji siedzącej lub osób szczególnie wrażliwych można na leżąco.
Najczęściej miejscem wkłucia jest to żyła łokciowa, ale można pobrać też z grzbietu dłoni czy stopy; opuszków palców (u małych dzieci, lub pojedynczych badań), z płatka ucha, a tętniczą z tętnicy udowej.
Do wkłucia stosuje się jednorazowych igieł o różnych średnicach (kolory opakowań), które gwarantują szybkość wypływu krwi czy w jak szybkim czasie możemy podać dożylnie leki.
Można również założyć venflon. Jest to igła, na której znajduje się cienka plastikowa rureczka. Służy ona również do podawania płynów infuzyjnych, lekarstw itp. Istnieje jeszcze możliwość tzw. wkłucia do kąta, czyli do naczynia o dużym świetle, np. żyły nadobojczykowej. Polega to na założeniu rurki podobnej do venflonu, ale o znacznie większej średnicy. Praktycznie ten zabieg powinni wykonywać tylko anestezjolodzy.
Elementem ułatwiającym wkłucie jest tzw. staza -materiał/opaska uciskowa, dzięki, której ustaje odpływ krwi z kończyny, żyły nabrzmiewają i łatwiej jest się wkłuć. Kolejnym etapem jest dezynfekcja. Wkłucie nie należy do bolesnych, może lekko nieprzyjemnych. Wszystko zależy od charakteru pacjenta, osoby pobierającej oraz średnicy igły do pobierania krwi.
Aby unikać krwiaka po miejscu wbicia, NIE ZGINAMY RĘKI W ŁOKCIU, tylko mocno uciskamy miejsce wkłucia.
Przed badaniem, należy zgłosić
- skłonność do krwawień
- skłonność do omdleń
- przyjmowanie niektórych leków (np.sterydów).
Miejsca, z których pobiera się krew
Pobieranie krwi żylnej
Najczęściej nakłuwa się żyły kończyny górnej, w okolicy zgięcia łokciowego, rzadziej grzbietu dłoni lub przedramienia. Pacjent proszony jest o wyprostowanie ręki w stawie łokciowym, powyżej miejsca pobierania zakłada się opaskę uciskową (staza), poleca się również zacisnąć dłoń w pięść w celu uwidocznienia żyły (po wkłuciu należy zwolnić uścisk). Następnie wbija się igłę w żyłę, która może być osadzona w strzykawce lub pobierana bezpośrednio do próbówki poprzez wolny wyciek krwi.
Ostatnio coraz częściej spotyka się pewien rodzaj igieł i próbek próżniowych (odpowiednio dobrane podciśnienie sprawia, że w chwili przebicia drugim końcem igły szczelnie zamykającego probówkę korka, dochodzi do samoczynnego wypełniania jej krwią. Igła zakończona jest wentylkiem, dlatego krew wypływa z tkwiącej w żyle igły tylko wtedy, kiedy badający przebije korek drugim końcem igły do wnętrza probówki).
W przypadku pobierania krwi w krótkich odstępach czasu używa się wówczas tzw. igły z cewnikiem (kaniuli) – typu venflon. Wówczas miejsce wkłucia to grzbiet dłoni lub przedramienia z dala od okolicy stawu – taka lokalizacja umożliwia swobodę ruchów pacjentowi.
Badający nakłuwa miejsce żyłą metalową z nasuniętą na nią cieniutkim plastikowym cewnikiem. Wycofuje się igłę, a cewnik (4-5 cm) pozostaje w żyle. Następnie pobiera się odpowiednią ilość krwi do analizy i zamyka specjalny korek wenflonu.
Jako ciekawostka... VENFLON – KANIULA DOŻYLNA OBWODOWA
Powinien być zmieniany po 72 godzinach (by uniknąć infekcji, stanu zapalnego żyły, skrzepu)
Krew powinna być pobrana z niego tuż przed podaniem jakiegokolwiek preparatu.
Wyróżniamy różne rozmiary (średnice) -określane kolorami: różnią się szybkością przepływów płynów, krwi.
Krew żylną wykonuje się do wszystkich analiz laboratoryjnych, z wyjątkiem badania gazometrycznego.
Pobieranie krwi włośniczkowej
Krew włośniczkową pobiera się pacjentowi z płatka usznego lub opuszki palca, najczęściej czwartego lub piątego.
Badający naciska miejsce nakłucia, by wywołać przekrwienie skóry, następnie specjalnym nożykiem nakłuwa na głębokość 3 mm. Pierwsze krople usuwane są wacikiem, a pozostałe swobodnie wypływające pobierane za pomocą mikropipet lub specjalnych kapilar.
Krew włośniczkowa jest pobierana w celu wykonywania badania gazometrycznego, morfologicznego, a także glukozy i elektrolitów. Krew włośniczkową dla przeprowadzenia powyższych analiz pobiera się zwykle w szpitalach na oddziałach noworodkowych (wówczas z pięty).
Laboratoria, choć nie wszystkie zastąpiły nożyk zwykłą jednorazową igłą (zwłaszcza do badania glukozy i hemoglobiny!!!
Pobieranie krwi tętniczej
Wybierana jest najczęściej tętnica promieniowa lub udowa. Krew może być pobierana za pomocą igły lub założony tzw. wenflon (igła z cewnikiem), jeśli pobieranie ma być wielokrotne i wówczas wykorzystuje się tętnicę promieniową, grzbietową stopy lub dłoni.
Przed nakłuciem tętnicy promieniowej układa się dłoń jak do zwykłego badania krwi, w przypadku większych tętnic stosuje się znieczulenie miejscowe, a następnie nieco nacina skórę ponad tętnicą. Zakładanie wenflonu do tętnicy jest podobny jak do żyły.
Krew tętniczą pobiera się celem wykonania badania gazometrycznego do specjalnych cienkich kapilar, zabezpieczając krew przed kontaktem z powietrzem.
Powikłania po pobieraniu krwi?
Przed badaniem należy poinformować, jeśli cierpi się na zaburzenia krzepnięcia, skazy, bo może spowodować to dłuższe krwawienie.
Najczęstszym powikłaniem jest krwiak w miejscu wkłucia spowodowany z powodu niedostatecznego ucisku po wkłuciu lub z powodu problemów z krzepnięciem. Zdarza się też, że osoba niedoświadczona próbuje kilkakrotnie wbić się w żyłę lub ją przebije.
Nie ma również zbyt dużego zagrożenia, by zarazić się WZW.
Słowo od Redakcji
Pobieranie krwi jest potrzebne do monitorowania zdrowia pacjenta. Proces ten ma wiele zastosowań, od diagnozowania chorób do szybkiej diagnostyki, która niejednokrotnie ratuje pacjentowi życie. Przygotowanie do badań krwi jest zwykle proste i wymaga tylko lekkiego nakłucia. Każda osoba, również ta zdrowa, która myśli, że to badanie nie jest dla niej, powinna przynajmniej raz w roku zbadać swoją krew. My ze swojej strony, będziemy namawiać wszystkich do tego badania, bo przecież zdrowie jest najważniejsze.
ZASTRZEŻENIE Treści z naszego portalu są jedynie wskazówkami dla zainteresowanych i zawsze rekomendujemy skonsultowanie się z wykwalifikowanym specjalistą w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących danego tematu. Nie są to treści edukacyjne. Administratorzy portalu nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych na naszych stronach. Wszelkie treści umieszczane na niniejszej stronie internetowej chronione są prawem autorskim.
